ირიათონი
ოდაბადე
ჸა ოჭმარეს ზესქვ გილარხე,
ჸა ონჯუას - მალაღური…
სქან ოსქვებურქ ვამათქუნი,
კოჩქ თაშ მუჭო ალაბღური?!
ვართ მასქურო ეშმოლ შურქუ,
ქიგნოჲრქიე თუმასჷნი:
სქან უჯგუშო მის უჩქ, ცაშა
მუ მეუღუ კუმასჷნი…
ნარღიშ ჸასჷ გილაჸონჷქ
პირსელიში მუმულჯგუა,
გინაჸია სამარგალოს-
ჯგჷრობუას უკუჩხუა.
ირკოჩიში მენძელი რექ,
გოონჯღორუ სუმარუა;
ჭყოლირ გურიშ ლეცერი რექ,
ღურუს ცურუს უვარუა.
სქან წყურგილეფ ვამკოროცხჷ,
ჩხორო რე, ვარ - ვითოჩხორო,
გურშე წყუთი მორფუნცუნი,
თის მეუხექ ქვითორ ჩხომო.
ანწ ვარენო ქომკითხენქ და,
ქიგლულ, ქიგლებლანთირუქჷ…
ოშ ქიანა მიბლი, მარა
ნამთინიშა ვამთირუქჷ…
რუმე სერიშ ლანდღვერ თოლცჷ
თუთაქ სინთე ქალაჭვალჷ;
ჭველეფქ ნირსი გეგნირცხონეს
მურიცხეფი იჭვარჭვალჷ,
ჭილამ ნეძიქ გამკოლჷ დო
ჸურუმჷ ქუას გიკაჭალჷ
აურე ხობწყარ მოშინთანცჷ
ეურე მაფერ მიკვაჭალჷ;
სოფელც კამაცალო ლურცჷ,
ელვოჯინექ აკან ცასჷ,
წიწინაფილ ჩაფლა ლუღის,
ბერწულ ათაკარკაცანსჷ.
თუთარჩელა მუნმოქუნცუ,
თოლ მეთხოზჷ ნაკვაცასჷ;
დია, მურე თე ბუნება-
ირფელც მუჭო დაკვანწანსჷ?!
ლანჯეფი დო თხომუეფი,
ოჯალეშით გონაბადე,
მალას მაჭარ გობორდიშანც-
ბრელ ბორულიშ მორაგადე
გედ შქჷრენი, თე ტაბაკი
ჯგირ დო სქვამით მორაბადე;
გაკოკურცხით ჯიმალეფი,
დომხვამითი ოდაბადე!
თენა რდუო ჩქიმ სიზმარი -
თოლცჷ ალმაფაფუდუნი,
ტყაშმაფაში ნჷრსი თუმა
ანთასფათი ფხართჷნდჷნი,
ოჩოკოჩიშ ჩილამური
ირფელც უჩათ ღაფუნდუნი,
დიაჩქიმიშ წჷრწინუა
სოფელც აკმოკათჷნდუნი?!
ბაღანობას ლაკვაჩხჷრემც
ართჲანც ქიმვოჩხინჩხოლანდი,
ნოცეცხელი გეცენდჷნი -
თიზმა ფარას იფჩხონანდი!
უკულ ბზოჯჷნდჲ დიდ დადია -
ორქო -ვარჩხილც გიფჩხომანდი
დო თეჯგუა ჭყოლოფაშენ,
ღორონთ, მარდის გიჯღონანდი ...
მარა ირფელ ტყურა ჸოფედ -
ზღვაშა გინორღვაფილ ქვიშა,
მუთუნც ვაგნორზებუედუ
უგამაგაშ ჭარკონტიშა ...
ათაშ შქჷრენ-ჸუმენულქუ
დუდ ქუმიბღი შქაბორჯიშა,
ჯიშტის გინოჭარუედჷ -
ჩხე ყებურიშ ნაბორდიშა!
აფხას მუთი გერჭარუნი,
თინა ჸოფე კოჩიშ ბედი;
სკან დაჩხირსჷ ვაკარზანცჷ
შხვაშ კვეცი დო შხვაშ აბედი.
უღუს ათაღვარკალუქი
ალმარჩქილე მეჭეჭეთი,
ამდღარ დღაშა ჩქიმ მურიცხის
ვამკოლაფუ აკა ჭვეთი.
მარა იშენ გურ მიძახუ,
შური ხოლო წჷმე ჯღონცჷ,
ჩქიმ ოხვამურ ჯვეშ ლაგვანი
ათუჸურშუ ბირჯღალ ჭყონცჷ.
ბირგულც ჭყანა აშაბრზუნი,
დენჯარებუ ოჩო კოცჷ,
აგაფასჷ ეკვოსქუქჷ დო
წჷმე ბედი მემიჯღონცჷ.
გოღა ფანდურც ქიგუბარდღე
„ოდოია“ ქიგვობირი,
შორს მალაღურქ ქიმჲოთვალჷ,
გობიბრონდი, შურ მიფხირი.
ჯვეშ ორკოლი ქიფხვამილე,
ქინვოღაფი ხერკეს ღვინი,
ღურულეფცჷ შურ ქუჩხონე,
თელ დო ღურელ ქჷგიბშინი.
ჭარა
არკვანიშე გეშამსხუპე,
ქომხუტოლე ჩხე ხურხიშა,
ნირს თუმათჷ გაკოფქიტი,
ვეგმონჯირე ჩქიმ ხუჯიშა;
თოლწოხ აწმაკილოთუქჷ,
ჸურუ მერჸუნქ ანთარიშა,
მუ შურდგუმუს აწარინე
სქანნერ უნძე თანთარიშა?!
დიდაშ ძუძუ მიდამღი დო
სქან მოწინე ტყობ-ტყობიშე;
მუთი ქალმოფურცქინინი,
ირფელ ართო ქობობრდიშე;
ზღვაშ ჩუპაშე მიჯინექჷ,
მინშახ-ემერ, ცაქვინჯიშე;
სქან ნაჟამას მუშ გემოშა
ვართ აჭარე, ვართ აჭყიშე!
მითინც ვაუჩქ სქან ალკვალი,
ვაულანტჷქ დიო თოლცჷ,
ტანშა გემშეხვარხვალუქინ -
ბუძგურია იბორბოცჷ;
გოკონ - ქუას ქაბირუა,
გოკონ - თელო დინკორქ კოცჷ,
სქან მაჭარით ნალეცერებ
მესეფ ხოლო იკორკოცჷ.
მინ მუზათჷ გიწურუანც,
მინ - ღორონთიშ ჭყოლოფათჷ,
ხანგობასით გაწამენა -
გინოკინელც ჸოროფათჷ.
მინც დაჩხირო გათანკარქჷ,
მინც გამორსენქ ჭოროფათჷ,
ირფელ აკოკჷრილ გაფუ,
აკოწჷრხელ ჩხოროფათჷ!
ვართ მა მოსიმ, მი რექჷნი -
მუ შური დო ჭყანა რექჷ?!
ქოთ-კილესჷ გილაბჟგართჷქ,
ქოთ - ლაფარას ალარექჷ,
ჩქიმ დო ჸოროფილიშ შქასჷ
აშაფულირ ყამა რექჷ,
ჭარა რექჷ, უჩურცხებუ,
ვამირსხჷდა ... სამარექჷ!
მარა, თექით გენმათხოზუქ-
ვამაცალე ტომბა ლურცუ,
ხანგაცალო გამწმოჸოთა
პიჩვან - კჷლე-განწყუმურცუ;
ჰამას ქიგნმობირდინუა
კუჭუხაშე ჩქიმ მუხურცუ,
შურ თექ მიხე, სოდეთ ხობწყარ
ნაცხაშ კონკერც ათაფუნცუ!
თეთი მიჩქჷ: თე ქიანას
რინას წამანწარენქჷნი
თეშენი რე ჩქიმ ოროსჷ
ჩხორიათჷ გარექჷნი;
მუ ფჩი, დღაშა მიჸორქჷნი,
ჩქიმ თუთა დო ბჟა რექჷნი,
ზღვა ჩილამურ ქუდვობენი,
იშენ ველმანგარექჷნი?!
მარა მა მი გჷმაგენცჷ,
მუ ალარძჷნ ჸურუმ გურცუ,
ჯაშ მაკვათალ მუს გიგორჷნც
მუკოციმილ ნახაფულცუ ...
სოჲშახ გილმობაწარუა,
სი უჩხვიჩხვე, მა - დგუმურცუ,
მუჟამ ეშამფურინუა, -
მაჭირხოლო, - კუთილ შურცუ?!
ჩქიმ ზჷსხირი ჸელი რდუო,
მელან ვაუკათეკონი ...
გიშნაგორა მელერსეფცჷ
ძალო ვემშმოკართეკონი?!
მუ იჸიდჷ, ჸოროფაშა
ლაგვან ქუმმონჭყაფეკონი
დო ქაღარცჷ ჩილამურო
ტყურათ ვეგმოჭვათეკონი?!
სი ჩქიმორო ქეკიშირი
ბრელ ბორო დო ბრელით - ჭკვერი,
მინცჷ გჷნძას ქაბირე დო
მინ - ოშქაშეთ გეგნაშერი;
მისჷთ დაფის უზალანდინ -
ქუგაბონდღი მეგე შქერი,
ასე ვარა მის აღორე, -
მიშა მეიღუ თე ფეშერი?!
დუდშე ოკო მეფხვადიკო:
მუ ცხჷრსჷთი ორსხუანდი,
გამათ გუმაქუთოლუდი,
ფხალუნდი დო მორცუანდი!
აბა, მუში ჭარა რექჷ,
მუშენ მომიფოთუანდი,
რუსთაველიშ ნაფუჩონეფ
მა მუს მიჭყოლოფუანდი?!
სი ურძღაფუ ჯუა რექჷ,
მოთოფურელ გაფუ ნინა,
ჸოროფაში ჸუმენული,
ანდა ნორჩალც მითნარგინა,
უკურთე დო უყანთარეთ
ოშ კილეშე გჷწნარტინა,
იშენ ძღაბო მონჭაფილი,
თუთაშ ღვანწკის მუკნაწილა.
ქორშ, ართ სერცჷ ბჯუნუნდი დო
ბლანდღუნდინი, ძათანძალო,
მარძგვან ძუძუს შხვაშ ნაჯუნა
გიგოდაღჷდ ხალიცალო;
ყორყელც გიფუჩონუანდი -
გოშქვიდეკონ მოკოდ გვალო,
მარა ... ხეშე გაგშამზგირტი
შქა მარჩხაში ჩხომიცალო!
უკულ ჭახანც ვამძირუქჷ,
მუჭოთ რტებულ ჸვანას - ბერგი,
ლერსიშ წყურგილქ მესქჷრ, მარა
შხვა ჸოროფაშ დობრგი ნერგი;
აკაკცალო ჩილამურით
ვამგორუქჷ ექი-ექი,
დო ვართ მარწკინაიაშა
მითხუ სინთე - აკა ჭვეთი.
ჩქიმ დუდიშო ვობიჯჷდი -
ბღობუნდი დო ფცხვანტალანდი,
მინ ტყას ბჭვარუნდჲ, მინ გვალასჷ
კაზლა ჸვალეფც ბკვარკვალანდი;
ფხანდენდი დო ბღურჭულანდი,
მაჭარცალო ბგვარგვალანდი,
გურშა ხოლო ვამკითხირუ,
სი მის ალაკარკალანდი!
მარა, ალაჟამილცალო,
ირო ალმორდ სქანი შიში,
ჯასჷთ ვახუჯუ, ქოკითხენი,
მერგუაფა ბინეხიში:
ვართ მუშ ორო აჩინებე,
ვართ - შქირშქინი ჸალეფიში,
სილექინეს მიანატრჷ -
უბინეხე ჯალეფიში! ...
მა თაშ ვორდი, უსქანეთჷ, -
ოხვამეში ცხაცხუცალო,
ჩხერკინასჷ ვაბლოტკჷნდი -
ოჭკადჷრეშ ალიცალო,
შხვაშ ლაფშასჷ ვათვოჭკადჷდჲ -
ათოშირილ ნალიცალო,
ვართ ბედიშა გიბტყაბარედჲ
ტყარ ბულიში კანიცალო!
ჩქიმ ხე ჭვიმა გიმოჭვენდჷ,
გიმოთჷნდჷ ჩქიმი თია,
მასქურ გჷმაქურჩინჷდჷ -
ბორიაში მუნარქია;
ართ მაფუდუ ცა დო დიხა,
ურკვანე დო ნარკვანია,
დუდშა ლუხარ მემიძჷდჷ,
ტყაშმაფაში ალნარკია.
მარა ... სი მის ოხანუა
ბედ-მურიცხიშ მეჯინასჷ,
მაჭარიში წისაფას დო
ჸოროფილიშ მენჯირასჷ ...
ოცადუქჷ ბორჯიშ ჯიმუ
ურჯუმქ ჯამურც ეჯიმასჷ
უხამეთჷ ოხამუა
ღურუშ დუნაპეჯინასჷ.
ღუმენჯ უნჯეთ ქელემნჯირი,
ვართ ბურდღ მიგორ დო ვართ ბარდღა.
შუმილცალო შულადირცჷ
ქათომიჸოთ ლურქუ გარდღა;
ხათე თოლჭეს ქიმშებობრკი,
მარა თეშირდ აკნაბანდღა ...
გუმაკურცხინ, თუთუმ მეპკირ -
თუნშიაშე ეშნაფართხა.
კვეც გორილი ვამაფუდუ,
კარ მუნანჯი კვარჩხანინი,
გჷმათუთაშ თუთაცალო
გოფშათ მუნიბარჩხალინი!
გურქ ვამაჩინ, უკუმელა
მუ ჭყანათი აჩხანინი,
სინთეშ გჷთოჭვათაფაშა
სოლე გჷმიტკარჩალინი!
ვორწყედ, შხვაშა მინჭაფუდი,
შხვა გაფუდუ ოშანალი,
უსქილადჷ ლახარაჷ
ოჭვალი დო ოჟამალი;
მორთომებულ ოხვამესჷ
ოჭყალი დო ოხვამალი,
საპირსელოთ მერჩქინელი,
მუმულცალო ოყვარალი!
დიფქუნ მარა ლურქ ვამკმანჭჷ,
ღირწკინუნდუ მორღე კარი ...
გალე გჷმიბლ, მასქურ ირქენდ, -
შურ დო გურიშ მანათალი.
ლური გელეფუფჩონი დო
ცა თოლითი ... გიბნაკვარი, -
ჟირ თუთასჷ ელულებუდ, -
გუფშაფუდუ ცაშ ყანთარი.
აბორებულ ელვოჯინედჲ
ართ ცასჷ დო ჟირ თუთასჷ,
ძუძუცალო თანთალანდეს,
უძიცანდეს მათუთასჷ,
უანჯეთჷ ქიმკიბპონი -
ვამიჩქ ღობერს, ვამიჩქ ჯასჷ.
ჭარა ქუმორწყედუკონი
გჷმე გეგმიბირცხანდ ღვასჷ.
შქასერიშა ქალვობიჯუდჲ,
ბოროცალო, ლაფარასჷ,
ბარდღაშ ზუმინქ გაგშაბლანჯღჷ, -
ქიმკობორკედ აგვარასჷ,
გამკობნწყ, დიშქა გემნიბჯუმე -
ყებურც მუძინ თანკარასჷ.
დო გუვანგარდ ჩქიმ ჸოფასჷ, -
კვარჩხას აკნასაქვარასჷ!
დღა ნარკვანი
(ნაბორდიშა)
ამდღა ტყას მითიპკაკჷდი -
დიშქას ვონწყუნდ საზოთოსჷ,
ბჟახუნაშე მუნაფაქჷ
დღაშ წკონდა თოლ აკოთორსჷ.
ჸუჩა დუდი ძიუთ მიბღი,
ქელებჭკური ჭელიშ ნორცჷ,
მა თონჭესჷ მიშვანთხინი,
ვაწოძირაფ კოჩიშ თოლცჷ:
უჩა ზღვაშე მუნაფაქჷ
მოლეგვარგვაზ, ლეწეწამქჷ,
დიხაქ დინწალ, ცაქ დირუმუ -
მურიცხეფიშ მეჭეჭამქჷ;
ორთვალც ყამბარქ აკინწკირუ,
ჸალეფ წჷმე ქარღუ ჯაქჷ,
ლაგვანქ თხოლო ეშე ქაბუ -
ჭარკონტიში მუნნანჭყაქჷ!
გაკოშქურდჷ ფანიაქჷ,
ჸუჯ ეჲოფშუ რკიაფიქჷ;
ჩე გვალას ჸვა გემკონოჭკუ
ვალიშ ნორცხვა-კიაფიქჷ;
ართიანი ქჷმიფოთუ
ნოსაქჷ დო დიანთილქჷ;
ჯოღორც გაჭყორდ ლალუაქჷ,
მუმულც - ჸინჩას ჸიაფიქჷ!
იგორგოთჷდ დიხაუჩა,
ჸელენანდჷ გვიმ დო რობუ,
სო ირტინედ - არძა შარა
მერეხიქჷ აკოღობუ;
ღურუს აკა ვაგშუგორუ -
მუშ მონჭა დო მუში კობუ;
ელდოვალიშ მუკნაფართხაქ
თოლც მურიცხიქ ვაკორობუ.
იკაკუდუ ძელ დო ძვალი,
აფუშინუდ გარამც ქვარა;
ჭკადჷს ვაშჷდ ოჭკადჷრე,
ვაჭარც - ფოკვინაფილ ფარა;
ჸოროფილცჷ - ჸოროფილი,
ქოთომც - მუში ნამარქვალა ...
მუ ირსხენდჷ ქიანასჷ,
ხოლო თიში ორან, ვარა?!
ჰოდო, ღორონთქ ქჷგაშინეს
მეტ შხვა მიში გოშინარდჷ?!
- მირსხითია, -სხარსხალანდჷ,
მისჷთ წანდჷ დო ვაწანდჷ;
ირკოს ბირგულ უშქუდუ დო,
ხელეფ ეშე უბირჯღანდჷ;
ქიმეხვადეს: თე უჩა დღა
მუ ცოდაში ნაბორჯარდჷ!..
ვამიჩქ, მუშა მიჭარენი,
მუქუთ უკულ მოხვადჷნი:
ათაშ, ონდღე იჸუაფუდუ -
მაჟიაშა გოთანდჷნი,
პაპაქ კუმელ დაკუმუ დო
ოხვამეშ კარ გოსანთჷნი,
- ასე ქორწანანიაო?!
ირკოჩ ღვარანდ: - ქო, პატჷნი!
უკულ გჷნძას გოგურგინჷ,
ცა ჩე ვალქჷ აკოფირთჷ,
მაფშალია ართ უჩინებ
კოც გოთხოზჷდ დო გაბირდჷ,
ის ხონარი ვეკუღალჷ -
სინთეთ მორთ დო ოროთ იდჷ,
შხვა მი იჸიდ, მარდიანი, -
მემიჩქჷნდა, ღორონთირდჷ.
ირკოც მანგო უჯინედჷ,
ელმოცენდჷ სინთე თოლცჷ,
ჩე კირიბი გალაჸაფუდ,
უკაკუანდ ბიგას ჭყონც,
ჭარგა ჯოღორ გაღჷრინანდ
პაპასჷ დო დიაკონცჷ ...
მუშ გურც მი მუს ალანგარდჷნ,
გურ ვაჩინედ მესჲაკონცჷ.
იშო - აშო ქჷგიბჯინი:
ქიბჩინ ბადა, ქიბჩინ ლულუ
შხვეფით ქიფჩინ, მუ ფქიმინა,
მინც ქოფშინა, მინც - დოფუბლუ;
კანკანესჷ შიშ ქალარდჷ,
კანკანესჷ - გაქშურულუ,
ეურე ართიქ ქათიძიცუ,
აურე მაჟრაქ ქიმკირულუ ...
მათ ღანკასჷ ქინმოჯინჷ,
თუმაქ ეშე მიდეღჷ ქუდი;
ბირგულც ვეგებწორედკონი,
გურ წამალედ, ქუდვანთხუდი.
მიკირთჷ დო ნერას მიდართ, -
გაყვაყვუდუ სინთეშ ცუნდი,
ცაქ გინჯჷ დო დიხაქ მედინ,
რგილ უფიშე გაქშაბჟღურდი.
ჟამილცალო ქეკვაჸუნი
უჩაფულე ნაქურესჷ;
ჩქიმ ოროქჷ ქაწმოდინუ
სინთეს მიშანაბულერქჷ.
გურ ქუჩიკონ ... ვავოკათჷდ
ვართ თელცჷ დო ვართ -ღურელცჷ,
ქჲანა გეშანთხორესკონი,
ვენიმტირედ საფულესჷ.
ფურცელცალო ებლექინი,
მივოცაცანდ ეშე - ცაშა,
ცანცალანდეს მუნაფეფი -
იშო- აშო გინნაჸარშა,
ბორჯიქ მედინ, გურ ვეჩინედ
ვართ სერიშა დო ვართ დღაშა.
თუთარცალო მოშქურუდუ
დიადიხაშ გეჯინაშა.
მარა დიხათ ვეძირედჷ, -
ვეგიონჭჷდ ჭვალირ თოლი.
ჩინელც ვაგშაჩინებედჷ
ბჟადალი დო ბჟაიოლი.
ცხვარცხვალანდეს მურიცხეფი,
შურქ მანთხჷნი ... გებრჩიონი,
კჷნ ჩქიმ დუცუ ქინობდინი,
ურჩინუო დებრჩიოლი.
შქურინელი ინვოტყობუდ
ბუტყატყია ჩქიმ ტყებისჷ,
კუჩხით დიხას გილაბგორჷნდ -
ცოდათ გორგალ ელებირცჷ,
თარზენც - გინოციმურელცჷ,
ჩქიმ კუჭუხას - ფალო ტკილცჷ,
ჩქიმ ყებურცუ, სოდეთ ირო
ჸუჯამ კოტო ელებირცჷ.
მარა ირფელქ აკირუმუ,
ჩე დო უჩაქ აკიმართუ,
ტანქ ჩერიათ გინმართჷ დო
ნჷრსიშ მონტყორქ აშ ქჷგმართჷ,
ჩე ფრიმულქჷ ქჷგმაწაწჷ -
თუდო ბძირინ, ინა ვარდჷ,
მუ მიწუ დო მეჩიუნი,
ვამათქუე, ვადამმარდჷ.
თაშ დუვართი ჩქიმ ყებურცუ,
ჩუან ელაჩუნაფილცჷ,
ჯალეფც ჯვეში ოჯალეშით
ჸალეფ გჷმამუნაფილცჷ,
ანწ ართმანგო უჯინექჷ
ურჩქენჯი დო გურაფილსჷ,
ხვათახვალე ღურუს ვონდჷქ -
ირიშ მორეთ წურაფილცჷ.
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
მი ვორდი დო სო ვორდინი,
ასეთ ვაბშჷ - ბორჯიშჲ გეშა,
შიშით გინოყინტილ ნინა
ვეკობდგუმუ ამარდეშა,
ნოტე, გეგნობხოხუდუკო
დღა დო სერიშ ოლაგეშა,
თინა ვარა მაჩქვენუდუ,
მუ მემიღუნ ოგმაგეშა.
მარგალური
მარგალური ჯვეშ ნინა რე -
ქორთულიში ჯერღვი - ჭვერხი,
ორჩქილეთჷ - საღორონთო,
ვაუწყორუაფ ჭვახე რეხი.
მინ - ზესქვიში ჩილამური,
მინ - პელეტი დო მერეხი,
ქოთ - პეული, ქოთ - ჭუჭელი,
გურც ეფალირ შურ-ბინეხი.
მარგალური გვალო შხვა რე, -
ართო ბჟა დო ართო ცა რე,
დიდაშ ფართო კართე რე დო
მუმაშ ჸვანა დო ფაცხა რე.
ჸოროფაში წყურგილე დო
ღორონთიში აბარწა რე,
უჩა ბორჯიშ ალნანგარა,
გურიშ ელნაკარკაცა რე.
ჩქიმ მარგალურ სხუნილი რე -
კაჭალია ლაკადური,
ყამბარულო ნაფურცელა, -
სოთინ ვახოლ ნახაფული.
ხათე მანჯღვერც დუგორუნცჷ -
სიტყვას შარა აკართუნი…
ნჯღელ ზღვას ხოლო მიშარჩქინდჷ -
წკონდა წყურგილ ქაკათუნი.
ნინას ხოლო ნოკობუე
ბარგუა დო მაჟირუა,
ტყაში გჷთოტიტონუა,
წყარუა დო ლაჟირუა.
უმინჯ ჸვანა, გამგონებუ,
სარდაკიაქ დაჟღირუა…
ქემინჯი დო გაქშაბირცხე -
უმოღე დო ნაჟირუა.
ბრელც ვაუჩქჷ მარგალური,
მიშემონტყორ ძათანძალო,
წოლერ ჸვალი ცხვინც მებუ დო…
თუდო ღუმუს ნტყვილჷნც - ფალო.
გჷნძე ხერხალც ელაბირძღჷ -
ათოღანძგილ ხაჯიცალო,
უმოღესჷ ბურდღინჷნცჷ -
ქიანაში გაძიცალო.
ნინა ჯგჷრო ვაიჩქჷდა,
ჭარაშ ძიცას ვეჲაზადა,
სქან ტაბაკის ქიგნაჯინი,
გეგნილერჭყვე გჷნძე მადა;
ღორას წყარი მესქირჷნი,
ქიგჲლადგუმ სქჷბუს ზანდა,
ლერსი ვარი, ლებია ვერგ -
ოგურიათ ელნაზადა.
მინ მელერსე მარგალურცჷ
ტუტას მიშუტყურუანცჷ,
ჭყონიშ დაჩხჷრც - ალჲაკონცჷ,
თხომუს მიშუტურუანცჷ.
მარჩქილესჷ ორტინუანც,
წისქვილც ქიმკარულუანცჷ,
თიცალს თქუანც, ყვარიასჷ
კუდელც გეუფურუანცჷ…
მინცჷ თოფი გილუღ, მარა
იშენ ვარე მონადირე,
შხვაშ ნოტყელცჷ გაზუმინუ
მუჭოთ ჭანდი - მოლადირე;
თოლი არძას ალაბრსხუნა,
მარა ზღვა-ქვინც აკა ორწყე…
ჭიფელია ჭინჷშ ღობერ
სქვამას ირკოც ვაწკჷროწკე.
ბრელ იბურჭულ, მარა ლარჩვი
ბოყვ-ყამბარო ვადაროწკე,
გეშქჷრატილ ყებურიშო
ხინკ-ლახვაცა ვაკაბოწკე.
ანწ ქიკითხით: მუ ოკონი,
კვანწილ ლერსიშ ღობუასჷ,
დორჯგიმილი ბარჯგეფიში
ზღონდით გინოზღონდუასჷ.
წვანდიშ მოზგუმონჯუას დო
ლაბახათჷ ჭოფუასჷ,
უხუჯური ქარეფიშა
ბირცხაში მიკოსოფუასჷ?!..
მუაჩქიმით მელერსე რდჷ -
მარგალურცჷ ირქენდ ჯგირო,
მარჩქილესჷ ოჰამუდუ, -
ურჩქილედჷ შურხირილო;
სიტყვას სიტყვას ურსხუანდჷ -
მეგეთჷ დო მეწორილო,
ირო წუწელც მეწირჷნდჷ,
ვათქუანდჷ მეწყორილო.
ჩქიმდე ცქვაფა ონჯღორე რე,
(მუს მუძინანც მუნაძინა)
წყურგილცალო მეკარკალანდ
ჩხონაფილიშ წკონდა ნინა;
ჯას ბინეხო გაკარკატჷდ,
კოთაკონკის უძჷდ ბინა,
მეგიდელეს თოლც ურძღანდჷ
ტიანეფიშ ათოჯინა!
ზესკვიცალო მიაბირდჷ -
კურკანტელა ქიანასჷ,
ჩხვამა ჩხომო მონძენდ ლერსი -
მორსას გინნარშიალასჷ;
ართჲანც ქუხუტოლუანდჷ
კვირკვესჷ დო იანარცჷ,
მინდორს ვეგიდიარჷდჷ
შხვაში გინნადიარასჷ.
კანკანექჷ ქუგუბედჷ
კაჭა-კვალა მელერსუა:
ჭყორეფქ ქჷრი ქითხოზინეს,
ვეჩინესჷ ჟინოსქუა.
უკულ აკა ვაუბედჷდ
ღადალცჷ დო არგამასჷ;
თიცალ ცელი გინუვალუ,
მუ გალედჷ მაგანას?!
კუჭუხაშე ქიგნაჯინჷ
მუშ ნალჷმა - ნაგამასჷ,
წიარ ვემჲოგორუანდჷ
ინეფიში ნაგანასჷ!
მარა ბედი ... ხეწყარი რე -
ვაჭიშუა ბონუასჷ!..
ჸომურც ქუდოჲრგუანცჷ დო
ვაგაცალენც ჸონუასჷ.
მუშ წონარო გილებადალ,
შხვაშის ვამიწონუანცჷ,
დღაშის აკოლანდღუნსჷ დო
ყორანც ქუმნგოჸონუანცჷ.
ართ ხეკულექ ჩხე ყალმენცჷ
რგილ თოლეფი ქიგნაწკურუ,
მუშ ქიანაშ ოშხურეშა
მაზარ ნგერეფ ქჷმაწურუ!
ჸურუ ხოლო ქუწყორუ დო
ჭკვერემც ციმბირ ქიგჲოჩხურუ,
მაკუჩხურო გილერქალჷდ -
შინელამი ცოცხალ ღურუ!..
კოჩ კოც ვენდენდ, ჩილც - ქომონჯი,
გჷმოჩანდჷ ჯიმას - ჯიმა.
თოფურც ხოლო ჯიმ ოხოლჷდ -
მაზაკვალიშ მიშნაჯიმა ...
ჸუნგა - ჸვერეს გილუღუდუ
მიშნარჩქილა - მიშნაჯინა.
ღორონთქჷ ხელეფ ქიგუჭკურუ,
ჩილამურიშ მოფუნდ ჭვიმა!..
მუაჩქიმსჷთ დუსხუნესჷ
უკუჩხურეფქ - საცოდება!..
ვითოჩხორო წანერ ვარდჷ
უჩხუმესჷნ განჩინება!
ტაიგაშა გეგნახორეს,
ვემეჩესჷ რინაშ ნება.
მუნატრესჷ მუშ ნორჩალცჷ
მუშ გემოშა შურიშ ტება!..
დიაჩქიმი მონკათ ჸოფედ,
მუაჩქიმი ჭოფესჷნი ...
სუმ თუთაშა დედფანიას
კოჭოფ აწუჭოფესჷნი;
- ქორთხინთია: ჩქიმ ხეწყარი
ვეგნაბათჷ სოფელცჷნი ...
ოლაგეში გინულაშა
ვაკლუკუნათ თოფეფცჷნი ...
ტყობას გეგნუზარებუდეს,
მუშ ძღვენამო, შურხირილო.
უკულ გეგნუხვამუდესჷ
ქომოლსქუა - პეულ-პირო:
მუმას ქოჭარაფუდავა
არკვანიშე ეშულირო;
ჯოღორც ქიგნულალუაფუდჷ
სოფელიშა გურმულირო!..
ვით წანაქჷ ქიმკისურდუ ...
მითინ ველჷდ იშ დორთასჷ.
მახანეფქ ქუმაჭიშეს -
მინქ სქუასჷ, მინქ - მოთასჷ ...
მუაჩქიმქჷ გამკორჩქინდჷ
მავთაართაშ მუნორთასჷ,
მანჯას ბაწარც გახვატანდჷ -
ჭყელიშ გჷნაწკუმონტასჷ!..
თოფეფქ ხონარ გეკიღესჷ -
ქიმჲახვამეს სქუას ... მუმა,
კუჭუხასჷ პუხუს ონტუდ
ჩქიმ ბიძიში ნალაღუმა!
ჩხე ყებურქჷ გოღულინჷ -
გეგნირცხონჷ კუმა-თუმა;
ჯოღორ ხოლო ეშე სხაპუნდ -
მერქიფესჷ ალნაშუმა!..
ინორდ მუში ეზო-კარცჷ -
ციმბირც მითოჩუნაფილი,
უშქჷრატჷ დაჩხირიშა
ტყურათ მიშატურაფილი,
საცოდება ლერსეფიში
მაჭარალო წურაფილი.
ართი გილაქიმინუა
სანთელცალო ნდღულაფირი;
ართ წანაშა მა გებრჩქინდი,
ქეკმაჸუნუ ჯიმა-დაქჷ,
ქჷმწიკინჷ ოჯახიქჷ -
კჷნ გუთანდჷ თანაფაქჷ.
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
დიო მითინც ვეშანწყინჷ,
ქითქუასჷ მართალქჷნი:
ქოთომიში კარკალიშა
სო იკვარკვალ მარქვალქჷნი,
ვარა, კოჩქჷ სო ერჩქინდჷ -
ჩექ, უჩა დო ჭარგაქჷნი,
ხვათახვალე ართი მიჩქჷ,
სო ეფალჷ მარგალქჷნი.
ათაქ, ბაბა, ათე განცჷ,
ათე წჷრხელჲ ლაკადასჷ,
სოდეთ ცოდებ არამხუტუ
ნდემეფც ურქენდ ლაკვატასჷ,
სოდეთ უჩა ზღვა მიაბირც
ჭალეს, თუთაშ ნახანტასჷ
დო ხასლეფი ასხარსხალჷ
გვალეფც ჯიშტით ნაწყათასჷ.
ათაქ ერჩქინდ მარგალქჷ დო
თაქ გოჭვარჷ ჭვერ ბურჭულქჷ,
ოჭკადჷრეშ ნორცხვაცალო
გელაკურცხუ თოლც ჭურჭულქჷ,
ჯაქ ბინეხი ქიმოჭყუდუ,
გეგნოჭყუდუ ჭყელ უჭყუქუ,
ზესკვის ბირა გაჭყოლიდუ
გურჭყოლირი მეღურჭულქჷ.
მარგალ კოჩი შურტიბუ რე,
ქოთ მაბირე, ქოთ მოხანდე;
მეჯინელო - ოხვამეში
კიდალაშა მიკიხანტე.
მა ვართ შოთა გოხოხლთჷ,
ვართ შექსპირი დო ვართ დანტე -
- თიშ შურ დო გურ გებჭარე დო
ქაღარდიშა გეგნობწკანტე.
უჸორც მუში ეზო-კარი -
სქვამას გინოქუჩუჩელი,
მუთ უღუნი - მუშ უფი რე,
მეტი ხვადჷ, გურ გუჩენი.
ირ კოჩიში მენძელი რე, -
მენძელობათ ვარე რძღელი,
საქორთუოშ ირ კუნთხუში
ჸოროფა ჭუნც უჩურცხელი.
სამარგალო საქორთუოშ
გორგალი რე უდჷრაკჷ,
ტყურათ ვაუძჷკონუას
ვართ გერქჷ დო ვართ ტურაქჷ!
გურ ვაუჭყოლას უდუნდელო
დღანებაქჷ დო ტყურაქჷ,
მის გუგონებ, გეხარჷნი
ჯიმაქ - ჯიმა ნაღურაქჷ?!
სამარგალო ჩხე გური რე -
ჸოროფათჷ მოწანწილი,
საქორთუოშ სქვამ ნოხისჷ
მარდიანიშ მიშაშილი,
კურცხას გოთხოზ კიდალასჷ -
ვაძირუაფ ჸუდე ხილი,
ვართ მითინქჷ გუდღანასჷ,
მუშენ აფუნ ჸუჯეფ რხვილი.
საქორთუო სქვამ ოდა რე -
ღორონთიში ნაქილიქა,
იშ კარც ირო უხაკუანც
ეშმაკიში ზაკვილ ბიგა.
ათე ოდაშ ხუალასჷ,
მით გარენი, ჯგჷრო ვარე,
ჩქჷნ ტაბაკის მუკიადიარც,
მარა შური უხე გალე,
ეჩიენი, - ვაგარჩქილე,
ვეჩიენი - თეთ ვაგჷგალე,
უჯგ ცოცხალო დინგარე დო
უნგარუო გამკინგარე!
თენერ კოჩი ჟინ ლეხი რე, -
ართი აფუ „ხი“ დო „ორე“,
დუდ დიკაკენ, იშ წამალი
დიხაშ გორგალც ვაგაგორე.
ვართ ოხვამეს იხვამე დო
ვართ შელორსათ მიშიმორე,
დოღურუნი - საფლეს გორთჷნც,
ვანთხორი და თიში მორე!
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
სერი დღაშიშ შქართუნი რე -
მინშოთ ქექე, მინშოთ - მონკა,
ცოდათ გინოლამბირი დო
უჩა ბირცხათ აკნაკონკა.
ბრელც ქექასჷ გინაქუნსუ -
ხიოლიშა მეუდგ კოკა,
მარა ბრელცჷ კაკალცალო
მუნასქიბუ შვე სიმონკა.
მესიაკონც ვაგშაგორე
ნოტყელი დო კოჩიშ სერი.
გერ კჷრიბის გილეშურუნ,
კოც- სიზმარიშ გაკჷრ გვერი.
ბორჯის არძა ართი აფუ,
მიქურჩინუ იშ ლანქერი.
ვარყაცალო მეჭჷრხინჷნც -
დღას ვამნიდგე ონანგერი.
მითინ მენცარც ვაგაგინჷ,
სერირდ დიო დო ვარ - დღაში.
ბრელ იბკილოთ, მა ცოდაქჷ,
სიზმარ-ცხადი გეგნობჸარში,
დღაშ დუღაშე ეშებლინი,
სერიშ ჭანჷრც ქინიფხაში.
ჯგჷრო გუმახეჭერუდა,
კითხირ მოკო ჩქიმ აფხაში.
ჸევე თხასჷ გილეგორუნ -
მა ვორდეო ეთი ჭყიში?..
კჷნ ჭვენცჷ დო მერეხანცჷ,
ნოქურ ხოლო ვაბძირ თიში;
ქაცარ პუხუთ გილაპუნცუ,
ალმობიჯჷ ბიგა წყიში,
კოჩქ ჭკომუო დო ვარ - გერქჷ,
ართ მობძუნა ეში ჯიში.
ცა თოლიში ქვინჯ გოხოლჷ.
გურ ბჟა რე დო თუთა - შური
ნოტე, სოლე მიჭვარჭვალჷ
თეზმა მურიცხ ჩილამური?
დაო, სო რექ, სი ხვამელი,
ქარწყექ, დიხაქ დილამუნი,
სქან ტიანი ქუმოწისე,
ქოთქვი, მუ ძინ გილამუნი.
სი მუთუნი ვაგაფულუ -
მოხიშ მოხჷ, ხუთ ფერიშა,
ჭყორიცალო გობტენქ შურცუ
სქან ტიანიშ ჸუბერიშა!
თე დიხაშე გეშამირსხი -
ცოდათ გინოლუბერიშა,
ლაგვან მუნაჭაბალ მაფუ,
მოლა დიხაჭუბერიშა.
ვართ მა ვორექ გოღანერი -
გოხოლუქუ კოლხიშ სქუა,
დუდ მარქვალი სი რექჷ და
ვართ მა ვორექ ეკნასქუა.
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
ნოტე, მუ რე თი მასუმა -
შურ დო გურიშ შქას სვანჯუნი,
ვართ სი მუგოსვანჯუანცჷ,
დო ვართ დუცუ უსვანჯუნი?
მუ დურუმცუ ინონდუმუ -
სერ დო დღაშით თოლ ვანჭუნი,
ვარა, თაშ მუქ ოშქურინუ,
ოჭკორიე ვამკანჭუნი?!
ვართ შურც ონდუ დო ვართ გურცუ, -
უკართე დო აკორთელი,
ვართ ცხადი რე, ვართ - სიზმარი, -
ოშქაშესჷ აკორტყელი;
ჩხანაშ ოროს მიშატყობუ -
ფულირი დო ფერერთელი,
ირ თოლიში თოლც მინი რე -
ბორჯის მიშამერეთელი ...
თიშა ქიმიგორედასჷნ,
თეთ მითებუდ კოჩიშ ვალი,
ვადამონკენდ ქიანასჷ -
ანართემათ ონათალი;
გურცუ ვამუბირცხუანდუ
ჩე ბირცხა დო უჩა ჯღალი,
თინა იჸიდ დუდმანჯღვერი
დო ლანჯღირიშ მალანჯღარი.
შოთაქ ხოლო თენა იკითხ:
თე ქიანა მუქ დარსხუა?..
ქჷმიშინუ ქოთ შურწკონდა,
ქოთ მუმა დო ქოთი სქუა,
უკულ დიჭყჷ ჸოროფაში
ღორონთიშა მელერსუა,
მარა ჭარაქ გეჲოსქირუ
ჭარუათჷ შჷრილ სუა!..
სით ბრელ იხანდ თეში გეშა,
სერ დო დღაშით, ბაბა კანტი,
გვალო დუდშა გემშახოხი,
ჭე მეგებულ სით დოლანტი,
ჩინებულ დო უჩინებუ
წკვერემიშე გეშახანტი,
დახე-დახე ქიმჲოგორე,
დახე-დახე თოლ ქოწკანტი ...
მარა ვართ სი მიგაგორუ
სინთეშა დო უკუმიშა;
ოჭკორიე კჷლერი რე -
უკულიში უკულიშა ...
ვართ ჟი ბჟათენც, გჷმე ხოლო
გენწყვილი რე - ყურყუმიშა,
მის უჩქ, მუ ხე ინინჭენი -
თე უქვინჯე ბუყუნიშა.
წჷმე ხოლო უკული რე,
წჷმე ხოლო გოშინა რე,
ამდღარიშა ნაბურდღინა
ირფელ შინიშ მოშინა რე,
უმოღეშა უმოღეში
მოხუჯურო მოძინა რე,
ტყურათ ლერჭყვაშ ყინტუა დო
გორჩქინელიშ გორჩქინა რე.
თაშ ვარედა, თქვა ქოთქვითჷ:
მუ ჯოხო დო მურენ - თინა,
თე ქიანას ინოჸურშუ
დო ვარ გალე უძჷ ბინა?
მა ვართ შურით მიმაშურუ,
მუ ფქიმინა? - ვამიღ რჩქინა,
ფარფალიაშ ოღალ კოჩქჷ
ნამ მენცარემც მიშვარჩქილა?!..
მიჩქჷ, ბორჯის ბორჯ მობუ დო
ცას ორთვალო - ცა მუნართუ,
თოლწკურილო გილაბგორჷ,
სო ირთანცჷნ სინთეშ მართუ,
მარა იშენ ვემმაგორუ,
თოლწკურილცჷ თოლქ მუმართჷ,
სო - ფულუ დო სო - შურენცჷ,
მუ დურუმცჷ ინომართჷ?!
ვართ ეშე რე, ვართჷ - გიმე,
ტყურელი რე წჷმე ჯინა,
იშენ სო რე თე ხვამელი, -
მუშენ ვანჭუ თოლ დო ნინა?
ღორონთ, ღურუშჲ აბარწაშე
ქუმაცალი გინოჯინა,
შურო თოლო დობლანტიდა ...
სახელც ვარა ქჷდიბჩინა!
ჸოროფაშა მის გაგინე,
მუ ზიმუნცჷ იშ ღონესჷ?!
ბრელ იწვალეს მენცარეფქჷ,
მარა ... იშენ მიღორესჷ.
ანდანერო უჩხირკესჷ,
ოშ სახელი მიგონესჷ,
ამდღარ დღაშა ვაუჩქუნა,
ტყურათ მუ ჭა ინკორესჷ!
ვეწვალათჷ, მენცარეფი,
ვეგნირთათჷ გაძიცალო.
სოლე მურცუ ჸოროფანი ...
ვაგეგინე ძათანძალო,
მუშ შარაშა მიაშქვითჷ -
ვეგჲაბინათ ყორყელც ძვალო,
ლაგვანიშ ქვინჯ მუს ალებე
ჸუმენული მაჭარცალო?!
ღორონთქ თიშენ უხუტოლუ
ართიანცჷ ძღაბ დო ბოში -
ჭარაშ მაჭარ მადგინჷდჷ,
ჭე შხვანერი უღუდ ხოში!
მა, ეგება, ფჩჷრთჷქჷდა,
(ქუმმოფორეთ ნოჸორც ნორში),
მარა, ინა ვაჩირთჷდჷ,
გოლუაფირო იშ ოროში.
ვართ ჩჷლათე: მუ მიჭარე
გურც გოფალირ ჸოროფაშა!
ვართ ოშქურუ გოლოფაშა
დო ვართ ხოლო ჭოროფაშა!
კოთაკონკის მულუანცჷ,
ქიმჲაღჷდა დუდქუ ჯაშა,
ღურუს ხოლო ვაწარინე
თე ღორონთიშ ჭყოლოფაშა!
მისჷთ დუდი ქუჸორცჷნი,
ვემკინჭანცჷ, მარებელცჷ -
ირ ჭურჭიში მაცქვაფურცუ,
დუდიშ უგუხარებელცჷ,
ფუთის ალნაფეფინასჷ,
ქარიატაშ მალებერცჷ,
ნინა - შქერიშ თოფურამცჷ -
გემუანო მანებელცჷ.
თეს თიშენი იბგანჩუქუ -
ნამარებუ ოსურ პუნცუ.
ხეშე მუთა გჷშაზადე,
ნინათ ჯა დო ქუას ნწყუნცუ,
ვართ ორტვინ ორგ, ვართ ნახვილი,
ირო ყებურც ელაჸუცუ,
ღორონთქ დოჭყუ მარებელ დო,
დუცულაფი ჩქიმი დუცუ!
მარა სკვამი ოსურიში
მინჯეს ხოლო ვაუღ სვანჯი:
ირო ახალ კაბა ოკო,
მინ - ციმუა, მინ - სარანჯი.
თოფურიში შურქ ქანთხუდა,
ბაღდადიშე ქუმურც ჭანჯი,
ხათე ფეშერ ვაჟგერთიდა,
ხომ დიჭვი დო დიდარანჯი ...
მუთუნ ვაუჯგ ნდარე ოსურც -
ვეჰარამათ ზისნახეფცჷ,
ლერჭვას ვაყინტაფუანცჷ
ანძვარებულ ყაზაყეფც.
მონჭვაცალო ქათირდუანც,
ქჷგიწაფანც ბაღანეფცჷ.
ვარა მიწით ოშ ორჩხეშო
მის უჭკადუ ართი ყამა?
ვართ მუშისჷ იღანჯებუ,
(ვამენირზა, ვართ გამდღანა)
ორჩხე ხოლო უმოღე რე -
ოშ ლეკურიშ ეშნარღამა.
ქომონც ხოლო მეთხუებუ
ოსურიში მეფერაფა,
ოჯახიში აწოჸუნა,
სქუალეფიშ ხენჯღვერაფა.
მუთა ოცქვაფალ გოხოლუ
გალე-გალე გესერაფა,
ჩილიშ ხასლას კუსაფი დო
შხვაშ ოსურიშ მეკერაფა.
ჭერჭე კაბაშ მათხოზინე
კოც მონჭვათჷ მიოჩქჷ ჩილი.
გალე მეურჩხიალუაფ
მინ ორქო დო, მინ - ვარჩხილი.
სოჲშა ძიქვა გიმგოლუნი,
ვებარდღალა, ქუმარჩქილი:
ტარ - სიმინცჷთ უსკინჩანცჷ,
მარა ... ქუმურც დამორჩილი!
ართშახ მათი გეგნოფჩირთი -
მოჭაჭილი კოჩიშ გეშა:
დიდ დიარას ართ ოსურქუ
გვალო ქუმკმონდღულუ ჩხეშა.
გალე ქოიჯინექია ...
ქიმმოწურუ ოლაგეშა,
შქა შეფაშე გაგშაბჟიფი -
ვემკმოჯინუ მერქიფეშა!
სერ გოხოლუდ თუთარჩელა,
ქიმშვოცითჷ ნაცალასჷ,
ჩქჷ ორგიაქ მეცალესჷნ ...
ღორონთქ ირკოც აცალასჷ!
იმ წანასჷ დოლო ვეიშჷ
დიხას - ჩქჷნი ნანწალასჷ.
გჷმაშინენ, ასე ხოლო
ხე დო ბირგულ ცანცალანცჷ.
ქორთხინთ, მანგას გამგონათჷნ:
ვართ მა ბჯოგუ ხათუნეფი,
ართო ქობსურებუდასჷ
თინეფიში პატჷნეფი!
მარა, ბაბა, სქვამი ცირა ...
გან-განც გილნაფანდურეფი,
ჯარგვალიშა ვამლაჲცადჷ,
ვამნორდგუდა სართულეფი!
ქო, სქვამეფცჷთ გჷშეგორუ
ნაჸონა დო ჯინჯი ნწარე.
ართის ქომონჯ უჸორცჷნი,
მაჟჲა, ემერ, შხვაშ ნორცხვა რე!
ჭყიშიშ თოლი ვალარსხუდა,
ქოუჯგ, შური ვაწინწარე,
ზისნახესჷ მეჭარ, მარა,
ეშმაკიში ლახვაცა რე!..
ძღაბი გინმოძირესჷნი,
ფუჩონილირდ დამორჩილი.
მანჯეფც მერყეთ განჯარდჷ
წუწელ ორქო დო ვარჩხილი.
მეჯინელო მუთა უჭირდ,
წარ ქაფუდუ ჭე ნოჭკილი.
სუმ მურთაგას მუნოხედ დო
იშენ მოჩქჷდ ტანმორჩილი.
მარაბელი ყაყაბითჷ
გილაჩაკანდ, ოჩიცალო,
შურო ქოჸიანქიადა ...
ა, დუჸია ოჩიჩალო.
დიანთილი კვარჩხ-მორძგვიშე
მორთინუანდ კონჭიცალო,
მუანთილი მიღვიზინანდ
მოტაბიკე ხოჯიცალო.
კითის ბეჭედ მუვონკალინ,
ქიმჲოკუსუ ბ
ჸა ოჭმარეს ზესქვ გილარხე,
ჸა ონჯუას - მალაღური…
სქან ოსქვებურქ ვამათქუნი,
კოჩქ თაშ მუჭო ალაბღური?!
ვართ მასქურო ეშმოლ შურქუ,
ქიგნოჲრქიე თუმასჷნი:
სქან უჯგუშო მის უჩქ, ცაშა
მუ მეუღუ კუმასჷნი…
ნარღიშ ჸასჷ გილაჸონჷქ
პირსელიში მუმულჯგუა,
გინაჸია სამარგალოს-
ჯგჷრობუას უკუჩხუა.
ირკოჩიში მენძელი რექ,
გოონჯღორუ სუმარუა;
ჭყოლირ გურიშ ლეცერი რექ,
ღურუს ცურუს უვარუა.
სქან წყურგილეფ ვამკოროცხჷ,
ჩხორო რე, ვარ - ვითოჩხორო,
გურშე წყუთი მორფუნცუნი,
თის მეუხექ ქვითორ ჩხომო.
ანწ ვარენო ქომკითხენქ და,
ქიგლულ, ქიგლებლანთირუქჷ…
ოშ ქიანა მიბლი, მარა
ნამთინიშა ვამთირუქჷ…
რუმე სერიშ ლანდღვერ თოლცჷ
თუთაქ სინთე ქალაჭვალჷ;
ჭველეფქ ნირსი გეგნირცხონეს
მურიცხეფი იჭვარჭვალჷ,
ჭილამ ნეძიქ გამკოლჷ დო
ჸურუმჷ ქუას გიკაჭალჷ
აურე ხობწყარ მოშინთანცჷ
ეურე მაფერ მიკვაჭალჷ;
სოფელც კამაცალო ლურცჷ,
ელვოჯინექ აკან ცასჷ,
წიწინაფილ ჩაფლა ლუღის,
ბერწულ ათაკარკაცანსჷ.
თუთარჩელა მუნმოქუნცუ,
თოლ მეთხოზჷ ნაკვაცასჷ;
დია, მურე თე ბუნება-
ირფელც მუჭო დაკვანწანსჷ?!
ლანჯეფი დო თხომუეფი,
ოჯალეშით გონაბადე,
მალას მაჭარ გობორდიშანც-
ბრელ ბორულიშ მორაგადე
გედ შქჷრენი, თე ტაბაკი
ჯგირ დო სქვამით მორაბადე;
გაკოკურცხით ჯიმალეფი,
დომხვამითი ოდაბადე!
თენა რდუო ჩქიმ სიზმარი -
თოლცჷ ალმაფაფუდუნი,
ტყაშმაფაში ნჷრსი თუმა
ანთასფათი ფხართჷნდჷნი,
ოჩოკოჩიშ ჩილამური
ირფელც უჩათ ღაფუნდუნი,
დიაჩქიმიშ წჷრწინუა
სოფელც აკმოკათჷნდუნი?!
ბაღანობას ლაკვაჩხჷრემც
ართჲანც ქიმვოჩხინჩხოლანდი,
ნოცეცხელი გეცენდჷნი -
თიზმა ფარას იფჩხონანდი!
უკულ ბზოჯჷნდჲ დიდ დადია -
ორქო -ვარჩხილც გიფჩხომანდი
დო თეჯგუა ჭყოლოფაშენ,
ღორონთ, მარდის გიჯღონანდი ...
მარა ირფელ ტყურა ჸოფედ -
ზღვაშა გინორღვაფილ ქვიშა,
მუთუნც ვაგნორზებუედუ
უგამაგაშ ჭარკონტიშა ...
ათაშ შქჷრენ-ჸუმენულქუ
დუდ ქუმიბღი შქაბორჯიშა,
ჯიშტის გინოჭარუედჷ -
ჩხე ყებურიშ ნაბორდიშა!
აფხას მუთი გერჭარუნი,
თინა ჸოფე კოჩიშ ბედი;
სკან დაჩხირსჷ ვაკარზანცჷ
შხვაშ კვეცი დო შხვაშ აბედი.
უღუს ათაღვარკალუქი
ალმარჩქილე მეჭეჭეთი,
ამდღარ დღაშა ჩქიმ მურიცხის
ვამკოლაფუ აკა ჭვეთი.
მარა იშენ გურ მიძახუ,
შური ხოლო წჷმე ჯღონცჷ,
ჩქიმ ოხვამურ ჯვეშ ლაგვანი
ათუჸურშუ ბირჯღალ ჭყონცჷ.
ბირგულც ჭყანა აშაბრზუნი,
დენჯარებუ ოჩო კოცჷ,
აგაფასჷ ეკვოსქუქჷ დო
წჷმე ბედი მემიჯღონცჷ.
გოღა ფანდურც ქიგუბარდღე
„ოდოია“ ქიგვობირი,
შორს მალაღურქ ქიმჲოთვალჷ,
გობიბრონდი, შურ მიფხირი.
ჯვეშ ორკოლი ქიფხვამილე,
ქინვოღაფი ხერკეს ღვინი,
ღურულეფცჷ შურ ქუჩხონე,
თელ დო ღურელ ქჷგიბშინი.
ჭარა
არკვანიშე გეშამსხუპე,
ქომხუტოლე ჩხე ხურხიშა,
ნირს თუმათჷ გაკოფქიტი,
ვეგმონჯირე ჩქიმ ხუჯიშა;
თოლწოხ აწმაკილოთუქჷ,
ჸურუ მერჸუნქ ანთარიშა,
მუ შურდგუმუს აწარინე
სქანნერ უნძე თანთარიშა?!
დიდაშ ძუძუ მიდამღი დო
სქან მოწინე ტყობ-ტყობიშე;
მუთი ქალმოფურცქინინი,
ირფელ ართო ქობობრდიშე;
ზღვაშ ჩუპაშე მიჯინექჷ,
მინშახ-ემერ, ცაქვინჯიშე;
სქან ნაჟამას მუშ გემოშა
ვართ აჭარე, ვართ აჭყიშე!
მითინც ვაუჩქ სქან ალკვალი,
ვაულანტჷქ დიო თოლცჷ,
ტანშა გემშეხვარხვალუქინ -
ბუძგურია იბორბოცჷ;
გოკონ - ქუას ქაბირუა,
გოკონ - თელო დინკორქ კოცჷ,
სქან მაჭარით ნალეცერებ
მესეფ ხოლო იკორკოცჷ.
მინ მუზათჷ გიწურუანც,
მინ - ღორონთიშ ჭყოლოფათჷ,
ხანგობასით გაწამენა -
გინოკინელც ჸოროფათჷ.
მინც დაჩხირო გათანკარქჷ,
მინც გამორსენქ ჭოროფათჷ,
ირფელ აკოკჷრილ გაფუ,
აკოწჷრხელ ჩხოროფათჷ!
ვართ მა მოსიმ, მი რექჷნი -
მუ შური დო ჭყანა რექჷ?!
ქოთ-კილესჷ გილაბჟგართჷქ,
ქოთ - ლაფარას ალარექჷ,
ჩქიმ დო ჸოროფილიშ შქასჷ
აშაფულირ ყამა რექჷ,
ჭარა რექჷ, უჩურცხებუ,
ვამირსხჷდა ... სამარექჷ!
მარა, თექით გენმათხოზუქ-
ვამაცალე ტომბა ლურცუ,
ხანგაცალო გამწმოჸოთა
პიჩვან - კჷლე-განწყუმურცუ;
ჰამას ქიგნმობირდინუა
კუჭუხაშე ჩქიმ მუხურცუ,
შურ თექ მიხე, სოდეთ ხობწყარ
ნაცხაშ კონკერც ათაფუნცუ!
თეთი მიჩქჷ: თე ქიანას
რინას წამანწარენქჷნი
თეშენი რე ჩქიმ ოროსჷ
ჩხორიათჷ გარექჷნი;
მუ ფჩი, დღაშა მიჸორქჷნი,
ჩქიმ თუთა დო ბჟა რექჷნი,
ზღვა ჩილამურ ქუდვობენი,
იშენ ველმანგარექჷნი?!
მარა მა მი გჷმაგენცჷ,
მუ ალარძჷნ ჸურუმ გურცუ,
ჯაშ მაკვათალ მუს გიგორჷნც
მუკოციმილ ნახაფულცუ ...
სოჲშახ გილმობაწარუა,
სი უჩხვიჩხვე, მა - დგუმურცუ,
მუჟამ ეშამფურინუა, -
მაჭირხოლო, - კუთილ შურცუ?!
ჩქიმ ზჷსხირი ჸელი რდუო,
მელან ვაუკათეკონი ...
გიშნაგორა მელერსეფცჷ
ძალო ვემშმოკართეკონი?!
მუ იჸიდჷ, ჸოროფაშა
ლაგვან ქუმმონჭყაფეკონი
დო ქაღარცჷ ჩილამურო
ტყურათ ვეგმოჭვათეკონი?!
სი ჩქიმორო ქეკიშირი
ბრელ ბორო დო ბრელით - ჭკვერი,
მინცჷ გჷნძას ქაბირე დო
მინ - ოშქაშეთ გეგნაშერი;
მისჷთ დაფის უზალანდინ -
ქუგაბონდღი მეგე შქერი,
ასე ვარა მის აღორე, -
მიშა მეიღუ თე ფეშერი?!
დუდშე ოკო მეფხვადიკო:
მუ ცხჷრსჷთი ორსხუანდი,
გამათ გუმაქუთოლუდი,
ფხალუნდი დო მორცუანდი!
აბა, მუში ჭარა რექჷ,
მუშენ მომიფოთუანდი,
რუსთაველიშ ნაფუჩონეფ
მა მუს მიჭყოლოფუანდი?!
სი ურძღაფუ ჯუა რექჷ,
მოთოფურელ გაფუ ნინა,
ჸოროფაში ჸუმენული,
ანდა ნორჩალც მითნარგინა,
უკურთე დო უყანთარეთ
ოშ კილეშე გჷწნარტინა,
იშენ ძღაბო მონჭაფილი,
თუთაშ ღვანწკის მუკნაწილა.
ქორშ, ართ სერცჷ ბჯუნუნდი დო
ბლანდღუნდინი, ძათანძალო,
მარძგვან ძუძუს შხვაშ ნაჯუნა
გიგოდაღჷდ ხალიცალო;
ყორყელც გიფუჩონუანდი -
გოშქვიდეკონ მოკოდ გვალო,
მარა ... ხეშე გაგშამზგირტი
შქა მარჩხაში ჩხომიცალო!
უკულ ჭახანც ვამძირუქჷ,
მუჭოთ რტებულ ჸვანას - ბერგი,
ლერსიშ წყურგილქ მესქჷრ, მარა
შხვა ჸოროფაშ დობრგი ნერგი;
აკაკცალო ჩილამურით
ვამგორუქჷ ექი-ექი,
დო ვართ მარწკინაიაშა
მითხუ სინთე - აკა ჭვეთი.
ჩქიმ დუდიშო ვობიჯჷდი -
ბღობუნდი დო ფცხვანტალანდი,
მინ ტყას ბჭვარუნდჲ, მინ გვალასჷ
კაზლა ჸვალეფც ბკვარკვალანდი;
ფხანდენდი დო ბღურჭულანდი,
მაჭარცალო ბგვარგვალანდი,
გურშა ხოლო ვამკითხირუ,
სი მის ალაკარკალანდი!
მარა, ალაჟამილცალო,
ირო ალმორდ სქანი შიში,
ჯასჷთ ვახუჯუ, ქოკითხენი,
მერგუაფა ბინეხიში:
ვართ მუშ ორო აჩინებე,
ვართ - შქირშქინი ჸალეფიში,
სილექინეს მიანატრჷ -
უბინეხე ჯალეფიში! ...
მა თაშ ვორდი, უსქანეთჷ, -
ოხვამეში ცხაცხუცალო,
ჩხერკინასჷ ვაბლოტკჷნდი -
ოჭკადჷრეშ ალიცალო,
შხვაშ ლაფშასჷ ვათვოჭკადჷდჲ -
ათოშირილ ნალიცალო,
ვართ ბედიშა გიბტყაბარედჲ
ტყარ ბულიში კანიცალო!
ჩქიმ ხე ჭვიმა გიმოჭვენდჷ,
გიმოთჷნდჷ ჩქიმი თია,
მასქურ გჷმაქურჩინჷდჷ -
ბორიაში მუნარქია;
ართ მაფუდუ ცა დო დიხა,
ურკვანე დო ნარკვანია,
დუდშა ლუხარ მემიძჷდჷ,
ტყაშმაფაში ალნარკია.
მარა ... სი მის ოხანუა
ბედ-მურიცხიშ მეჯინასჷ,
მაჭარიში წისაფას დო
ჸოროფილიშ მენჯირასჷ ...
ოცადუქჷ ბორჯიშ ჯიმუ
ურჯუმქ ჯამურც ეჯიმასჷ
უხამეთჷ ოხამუა
ღურუშ დუნაპეჯინასჷ.
ღუმენჯ უნჯეთ ქელემნჯირი,
ვართ ბურდღ მიგორ დო ვართ ბარდღა.
შუმილცალო შულადირცჷ
ქათომიჸოთ ლურქუ გარდღა;
ხათე თოლჭეს ქიმშებობრკი,
მარა თეშირდ აკნაბანდღა ...
გუმაკურცხინ, თუთუმ მეპკირ -
თუნშიაშე ეშნაფართხა.
კვეც გორილი ვამაფუდუ,
კარ მუნანჯი კვარჩხანინი,
გჷმათუთაშ თუთაცალო
გოფშათ მუნიბარჩხალინი!
გურქ ვამაჩინ, უკუმელა
მუ ჭყანათი აჩხანინი,
სინთეშ გჷთოჭვათაფაშა
სოლე გჷმიტკარჩალინი!
ვორწყედ, შხვაშა მინჭაფუდი,
შხვა გაფუდუ ოშანალი,
უსქილადჷ ლახარაჷ
ოჭვალი დო ოჟამალი;
მორთომებულ ოხვამესჷ
ოჭყალი დო ოხვამალი,
საპირსელოთ მერჩქინელი,
მუმულცალო ოყვარალი!
დიფქუნ მარა ლურქ ვამკმანჭჷ,
ღირწკინუნდუ მორღე კარი ...
გალე გჷმიბლ, მასქურ ირქენდ, -
შურ დო გურიშ მანათალი.
ლური გელეფუფჩონი დო
ცა თოლითი ... გიბნაკვარი, -
ჟირ თუთასჷ ელულებუდ, -
გუფშაფუდუ ცაშ ყანთარი.
აბორებულ ელვოჯინედჲ
ართ ცასჷ დო ჟირ თუთასჷ,
ძუძუცალო თანთალანდეს,
უძიცანდეს მათუთასჷ,
უანჯეთჷ ქიმკიბპონი -
ვამიჩქ ღობერს, ვამიჩქ ჯასჷ.
ჭარა ქუმორწყედუკონი
გჷმე გეგმიბირცხანდ ღვასჷ.
შქასერიშა ქალვობიჯუდჲ,
ბოროცალო, ლაფარასჷ,
ბარდღაშ ზუმინქ გაგშაბლანჯღჷ, -
ქიმკობორკედ აგვარასჷ,
გამკობნწყ, დიშქა გემნიბჯუმე -
ყებურც მუძინ თანკარასჷ.
დო გუვანგარდ ჩქიმ ჸოფასჷ, -
კვარჩხას აკნასაქვარასჷ!
დღა ნარკვანი
(ნაბორდიშა)
ამდღა ტყას მითიპკაკჷდი -
დიშქას ვონწყუნდ საზოთოსჷ,
ბჟახუნაშე მუნაფაქჷ
დღაშ წკონდა თოლ აკოთორსჷ.
ჸუჩა დუდი ძიუთ მიბღი,
ქელებჭკური ჭელიშ ნორცჷ,
მა თონჭესჷ მიშვანთხინი,
ვაწოძირაფ კოჩიშ თოლცჷ:
უჩა ზღვაშე მუნაფაქჷ
მოლეგვარგვაზ, ლეწეწამქჷ,
დიხაქ დინწალ, ცაქ დირუმუ -
მურიცხეფიშ მეჭეჭამქჷ;
ორთვალც ყამბარქ აკინწკირუ,
ჸალეფ წჷმე ქარღუ ჯაქჷ,
ლაგვანქ თხოლო ეშე ქაბუ -
ჭარკონტიში მუნნანჭყაქჷ!
გაკოშქურდჷ ფანიაქჷ,
ჸუჯ ეჲოფშუ რკიაფიქჷ;
ჩე გვალას ჸვა გემკონოჭკუ
ვალიშ ნორცხვა-კიაფიქჷ;
ართიანი ქჷმიფოთუ
ნოსაქჷ დო დიანთილქჷ;
ჯოღორც გაჭყორდ ლალუაქჷ,
მუმულც - ჸინჩას ჸიაფიქჷ!
იგორგოთჷდ დიხაუჩა,
ჸელენანდჷ გვიმ დო რობუ,
სო ირტინედ - არძა შარა
მერეხიქჷ აკოღობუ;
ღურუს აკა ვაგშუგორუ -
მუშ მონჭა დო მუში კობუ;
ელდოვალიშ მუკნაფართხაქ
თოლც მურიცხიქ ვაკორობუ.
იკაკუდუ ძელ დო ძვალი,
აფუშინუდ გარამც ქვარა;
ჭკადჷს ვაშჷდ ოჭკადჷრე,
ვაჭარც - ფოკვინაფილ ფარა;
ჸოროფილცჷ - ჸოროფილი,
ქოთომც - მუში ნამარქვალა ...
მუ ირსხენდჷ ქიანასჷ,
ხოლო თიში ორან, ვარა?!
ჰოდო, ღორონთქ ქჷგაშინეს
მეტ შხვა მიში გოშინარდჷ?!
- მირსხითია, -სხარსხალანდჷ,
მისჷთ წანდჷ დო ვაწანდჷ;
ირკოს ბირგულ უშქუდუ დო,
ხელეფ ეშე უბირჯღანდჷ;
ქიმეხვადეს: თე უჩა დღა
მუ ცოდაში ნაბორჯარდჷ!..
ვამიჩქ, მუშა მიჭარენი,
მუქუთ უკულ მოხვადჷნი:
ათაშ, ონდღე იჸუაფუდუ -
მაჟიაშა გოთანდჷნი,
პაპაქ კუმელ დაკუმუ დო
ოხვამეშ კარ გოსანთჷნი,
- ასე ქორწანანიაო?!
ირკოჩ ღვარანდ: - ქო, პატჷნი!
უკულ გჷნძას გოგურგინჷ,
ცა ჩე ვალქჷ აკოფირთჷ,
მაფშალია ართ უჩინებ
კოც გოთხოზჷდ დო გაბირდჷ,
ის ხონარი ვეკუღალჷ -
სინთეთ მორთ დო ოროთ იდჷ,
შხვა მი იჸიდ, მარდიანი, -
მემიჩქჷნდა, ღორონთირდჷ.
ირკოც მანგო უჯინედჷ,
ელმოცენდჷ სინთე თოლცჷ,
ჩე კირიბი გალაჸაფუდ,
უკაკუანდ ბიგას ჭყონც,
ჭარგა ჯოღორ გაღჷრინანდ
პაპასჷ დო დიაკონცჷ ...
მუშ გურც მი მუს ალანგარდჷნ,
გურ ვაჩინედ მესჲაკონცჷ.
იშო - აშო ქჷგიბჯინი:
ქიბჩინ ბადა, ქიბჩინ ლულუ
შხვეფით ქიფჩინ, მუ ფქიმინა,
მინც ქოფშინა, მინც - დოფუბლუ;
კანკანესჷ შიშ ქალარდჷ,
კანკანესჷ - გაქშურულუ,
ეურე ართიქ ქათიძიცუ,
აურე მაჟრაქ ქიმკირულუ ...
მათ ღანკასჷ ქინმოჯინჷ,
თუმაქ ეშე მიდეღჷ ქუდი;
ბირგულც ვეგებწორედკონი,
გურ წამალედ, ქუდვანთხუდი.
მიკირთჷ დო ნერას მიდართ, -
გაყვაყვუდუ სინთეშ ცუნდი,
ცაქ გინჯჷ დო დიხაქ მედინ,
რგილ უფიშე გაქშაბჟღურდი.
ჟამილცალო ქეკვაჸუნი
უჩაფულე ნაქურესჷ;
ჩქიმ ოროქჷ ქაწმოდინუ
სინთეს მიშანაბულერქჷ.
გურ ქუჩიკონ ... ვავოკათჷდ
ვართ თელცჷ დო ვართ -ღურელცჷ,
ქჲანა გეშანთხორესკონი,
ვენიმტირედ საფულესჷ.
ფურცელცალო ებლექინი,
მივოცაცანდ ეშე - ცაშა,
ცანცალანდეს მუნაფეფი -
იშო- აშო გინნაჸარშა,
ბორჯიქ მედინ, გურ ვეჩინედ
ვართ სერიშა დო ვართ დღაშა.
თუთარცალო მოშქურუდუ
დიადიხაშ გეჯინაშა.
მარა დიხათ ვეძირედჷ, -
ვეგიონჭჷდ ჭვალირ თოლი.
ჩინელც ვაგშაჩინებედჷ
ბჟადალი დო ბჟაიოლი.
ცხვარცხვალანდეს მურიცხეფი,
შურქ მანთხჷნი ... გებრჩიონი,
კჷნ ჩქიმ დუცუ ქინობდინი,
ურჩინუო დებრჩიოლი.
შქურინელი ინვოტყობუდ
ბუტყატყია ჩქიმ ტყებისჷ,
კუჩხით დიხას გილაბგორჷნდ -
ცოდათ გორგალ ელებირცჷ,
თარზენც - გინოციმურელცჷ,
ჩქიმ კუჭუხას - ფალო ტკილცჷ,
ჩქიმ ყებურცუ, სოდეთ ირო
ჸუჯამ კოტო ელებირცჷ.
მარა ირფელქ აკირუმუ,
ჩე დო უჩაქ აკიმართუ,
ტანქ ჩერიათ გინმართჷ დო
ნჷრსიშ მონტყორქ აშ ქჷგმართჷ,
ჩე ფრიმულქჷ ქჷგმაწაწჷ -
თუდო ბძირინ, ინა ვარდჷ,
მუ მიწუ დო მეჩიუნი,
ვამათქუე, ვადამმარდჷ.
თაშ დუვართი ჩქიმ ყებურცუ,
ჩუან ელაჩუნაფილცჷ,
ჯალეფც ჯვეში ოჯალეშით
ჸალეფ გჷმამუნაფილცჷ,
ანწ ართმანგო უჯინექჷ
ურჩქენჯი დო გურაფილსჷ,
ხვათახვალე ღურუს ვონდჷქ -
ირიშ მორეთ წურაფილცჷ.
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
მი ვორდი დო სო ვორდინი,
ასეთ ვაბშჷ - ბორჯიშჲ გეშა,
შიშით გინოყინტილ ნინა
ვეკობდგუმუ ამარდეშა,
ნოტე, გეგნობხოხუდუკო
დღა დო სერიშ ოლაგეშა,
თინა ვარა მაჩქვენუდუ,
მუ მემიღუნ ოგმაგეშა.
მარგალური
მარგალური ჯვეშ ნინა რე -
ქორთულიში ჯერღვი - ჭვერხი,
ორჩქილეთჷ - საღორონთო,
ვაუწყორუაფ ჭვახე რეხი.
მინ - ზესქვიში ჩილამური,
მინ - პელეტი დო მერეხი,
ქოთ - პეული, ქოთ - ჭუჭელი,
გურც ეფალირ შურ-ბინეხი.
მარგალური გვალო შხვა რე, -
ართო ბჟა დო ართო ცა რე,
დიდაშ ფართო კართე რე დო
მუმაშ ჸვანა დო ფაცხა რე.
ჸოროფაში წყურგილე დო
ღორონთიში აბარწა რე,
უჩა ბორჯიშ ალნანგარა,
გურიშ ელნაკარკაცა რე.
ჩქიმ მარგალურ სხუნილი რე -
კაჭალია ლაკადური,
ყამბარულო ნაფურცელა, -
სოთინ ვახოლ ნახაფული.
ხათე მანჯღვერც დუგორუნცჷ -
სიტყვას შარა აკართუნი…
ნჯღელ ზღვას ხოლო მიშარჩქინდჷ -
წკონდა წყურგილ ქაკათუნი.
ნინას ხოლო ნოკობუე
ბარგუა დო მაჟირუა,
ტყაში გჷთოტიტონუა,
წყარუა დო ლაჟირუა.
უმინჯ ჸვანა, გამგონებუ,
სარდაკიაქ დაჟღირუა…
ქემინჯი დო გაქშაბირცხე -
უმოღე დო ნაჟირუა.
ბრელც ვაუჩქჷ მარგალური,
მიშემონტყორ ძათანძალო,
წოლერ ჸვალი ცხვინც მებუ დო…
თუდო ღუმუს ნტყვილჷნც - ფალო.
გჷნძე ხერხალც ელაბირძღჷ -
ათოღანძგილ ხაჯიცალო,
უმოღესჷ ბურდღინჷნცჷ -
ქიანაში გაძიცალო.
ნინა ჯგჷრო ვაიჩქჷდა,
ჭარაშ ძიცას ვეჲაზადა,
სქან ტაბაკის ქიგნაჯინი,
გეგნილერჭყვე გჷნძე მადა;
ღორას წყარი მესქირჷნი,
ქიგჲლადგუმ სქჷბუს ზანდა,
ლერსი ვარი, ლებია ვერგ -
ოგურიათ ელნაზადა.
მინ მელერსე მარგალურცჷ
ტუტას მიშუტყურუანცჷ,
ჭყონიშ დაჩხჷრც - ალჲაკონცჷ,
თხომუს მიშუტურუანცჷ.
მარჩქილესჷ ორტინუანც,
წისქვილც ქიმკარულუანცჷ,
თიცალს თქუანც, ყვარიასჷ
კუდელც გეუფურუანცჷ…
მინცჷ თოფი გილუღ, მარა
იშენ ვარე მონადირე,
შხვაშ ნოტყელცჷ გაზუმინუ
მუჭოთ ჭანდი - მოლადირე;
თოლი არძას ალაბრსხუნა,
მარა ზღვა-ქვინც აკა ორწყე…
ჭიფელია ჭინჷშ ღობერ
სქვამას ირკოც ვაწკჷროწკე.
ბრელ იბურჭულ, მარა ლარჩვი
ბოყვ-ყამბარო ვადაროწკე,
გეშქჷრატილ ყებურიშო
ხინკ-ლახვაცა ვაკაბოწკე.
ანწ ქიკითხით: მუ ოკონი,
კვანწილ ლერსიშ ღობუასჷ,
დორჯგიმილი ბარჯგეფიში
ზღონდით გინოზღონდუასჷ.
წვანდიშ მოზგუმონჯუას დო
ლაბახათჷ ჭოფუასჷ,
უხუჯური ქარეფიშა
ბირცხაში მიკოსოფუასჷ?!..
მუაჩქიმით მელერსე რდჷ -
მარგალურცჷ ირქენდ ჯგირო,
მარჩქილესჷ ოჰამუდუ, -
ურჩქილედჷ შურხირილო;
სიტყვას სიტყვას ურსხუანდჷ -
მეგეთჷ დო მეწორილო,
ირო წუწელც მეწირჷნდჷ,
ვათქუანდჷ მეწყორილო.
ჩქიმდე ცქვაფა ონჯღორე რე,
(მუს მუძინანც მუნაძინა)
წყურგილცალო მეკარკალანდ
ჩხონაფილიშ წკონდა ნინა;
ჯას ბინეხო გაკარკატჷდ,
კოთაკონკის უძჷდ ბინა,
მეგიდელეს თოლც ურძღანდჷ
ტიანეფიშ ათოჯინა!
ზესკვიცალო მიაბირდჷ -
კურკანტელა ქიანასჷ,
ჩხვამა ჩხომო მონძენდ ლერსი -
მორსას გინნარშიალასჷ;
ართჲანც ქუხუტოლუანდჷ
კვირკვესჷ დო იანარცჷ,
მინდორს ვეგიდიარჷდჷ
შხვაში გინნადიარასჷ.
კანკანექჷ ქუგუბედჷ
კაჭა-კვალა მელერსუა:
ჭყორეფქ ქჷრი ქითხოზინეს,
ვეჩინესჷ ჟინოსქუა.
უკულ აკა ვაუბედჷდ
ღადალცჷ დო არგამასჷ;
თიცალ ცელი გინუვალუ,
მუ გალედჷ მაგანას?!
კუჭუხაშე ქიგნაჯინჷ
მუშ ნალჷმა - ნაგამასჷ,
წიარ ვემჲოგორუანდჷ
ინეფიში ნაგანასჷ!
მარა ბედი ... ხეწყარი რე -
ვაჭიშუა ბონუასჷ!..
ჸომურც ქუდოჲრგუანცჷ დო
ვაგაცალენც ჸონუასჷ.
მუშ წონარო გილებადალ,
შხვაშის ვამიწონუანცჷ,
დღაშის აკოლანდღუნსჷ დო
ყორანც ქუმნგოჸონუანცჷ.
ართ ხეკულექ ჩხე ყალმენცჷ
რგილ თოლეფი ქიგნაწკურუ,
მუშ ქიანაშ ოშხურეშა
მაზარ ნგერეფ ქჷმაწურუ!
ჸურუ ხოლო ქუწყორუ დო
ჭკვერემც ციმბირ ქიგჲოჩხურუ,
მაკუჩხურო გილერქალჷდ -
შინელამი ცოცხალ ღურუ!..
კოჩ კოც ვენდენდ, ჩილც - ქომონჯი,
გჷმოჩანდჷ ჯიმას - ჯიმა.
თოფურც ხოლო ჯიმ ოხოლჷდ -
მაზაკვალიშ მიშნაჯიმა ...
ჸუნგა - ჸვერეს გილუღუდუ
მიშნარჩქილა - მიშნაჯინა.
ღორონთქჷ ხელეფ ქიგუჭკურუ,
ჩილამურიშ მოფუნდ ჭვიმა!..
მუაჩქიმსჷთ დუსხუნესჷ
უკუჩხურეფქ - საცოდება!..
ვითოჩხორო წანერ ვარდჷ
უჩხუმესჷნ განჩინება!
ტაიგაშა გეგნახორეს,
ვემეჩესჷ რინაშ ნება.
მუნატრესჷ მუშ ნორჩალცჷ
მუშ გემოშა შურიშ ტება!..
დიაჩქიმი მონკათ ჸოფედ,
მუაჩქიმი ჭოფესჷნი ...
სუმ თუთაშა დედფანიას
კოჭოფ აწუჭოფესჷნი;
- ქორთხინთია: ჩქიმ ხეწყარი
ვეგნაბათჷ სოფელცჷნი ...
ოლაგეში გინულაშა
ვაკლუკუნათ თოფეფცჷნი ...
ტყობას გეგნუზარებუდეს,
მუშ ძღვენამო, შურხირილო.
უკულ გეგნუხვამუდესჷ
ქომოლსქუა - პეულ-პირო:
მუმას ქოჭარაფუდავა
არკვანიშე ეშულირო;
ჯოღორც ქიგნულალუაფუდჷ
სოფელიშა გურმულირო!..
ვით წანაქჷ ქიმკისურდუ ...
მითინ ველჷდ იშ დორთასჷ.
მახანეფქ ქუმაჭიშეს -
მინქ სქუასჷ, მინქ - მოთასჷ ...
მუაჩქიმქჷ გამკორჩქინდჷ
მავთაართაშ მუნორთასჷ,
მანჯას ბაწარც გახვატანდჷ -
ჭყელიშ გჷნაწკუმონტასჷ!..
თოფეფქ ხონარ გეკიღესჷ -
ქიმჲახვამეს სქუას ... მუმა,
კუჭუხასჷ პუხუს ონტუდ
ჩქიმ ბიძიში ნალაღუმა!
ჩხე ყებურქჷ გოღულინჷ -
გეგნირცხონჷ კუმა-თუმა;
ჯოღორ ხოლო ეშე სხაპუნდ -
მერქიფესჷ ალნაშუმა!..
ინორდ მუში ეზო-კარცჷ -
ციმბირც მითოჩუნაფილი,
უშქჷრატჷ დაჩხირიშა
ტყურათ მიშატურაფილი,
საცოდება ლერსეფიში
მაჭარალო წურაფილი.
ართი გილაქიმინუა
სანთელცალო ნდღულაფირი;
ართ წანაშა მა გებრჩქინდი,
ქეკმაჸუნუ ჯიმა-დაქჷ,
ქჷმწიკინჷ ოჯახიქჷ -
კჷნ გუთანდჷ თანაფაქჷ.
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
დიო მითინც ვეშანწყინჷ,
ქითქუასჷ მართალქჷნი:
ქოთომიში კარკალიშა
სო იკვარკვალ მარქვალქჷნი,
ვარა, კოჩქჷ სო ერჩქინდჷ -
ჩექ, უჩა დო ჭარგაქჷნი,
ხვათახვალე ართი მიჩქჷ,
სო ეფალჷ მარგალქჷნი.
ათაქ, ბაბა, ათე განცჷ,
ათე წჷრხელჲ ლაკადასჷ,
სოდეთ ცოდებ არამხუტუ
ნდემეფც ურქენდ ლაკვატასჷ,
სოდეთ უჩა ზღვა მიაბირც
ჭალეს, თუთაშ ნახანტასჷ
დო ხასლეფი ასხარსხალჷ
გვალეფც ჯიშტით ნაწყათასჷ.
ათაქ ერჩქინდ მარგალქჷ დო
თაქ გოჭვარჷ ჭვერ ბურჭულქჷ,
ოჭკადჷრეშ ნორცხვაცალო
გელაკურცხუ თოლც ჭურჭულქჷ,
ჯაქ ბინეხი ქიმოჭყუდუ,
გეგნოჭყუდუ ჭყელ უჭყუქუ,
ზესკვის ბირა გაჭყოლიდუ
გურჭყოლირი მეღურჭულქჷ.
მარგალ კოჩი შურტიბუ რე,
ქოთ მაბირე, ქოთ მოხანდე;
მეჯინელო - ოხვამეში
კიდალაშა მიკიხანტე.
მა ვართ შოთა გოხოხლთჷ,
ვართ შექსპირი დო ვართ დანტე -
- თიშ შურ დო გურ გებჭარე დო
ქაღარდიშა გეგნობწკანტე.
უჸორც მუში ეზო-კარი -
სქვამას გინოქუჩუჩელი,
მუთ უღუნი - მუშ უფი რე,
მეტი ხვადჷ, გურ გუჩენი.
ირ კოჩიში მენძელი რე, -
მენძელობათ ვარე რძღელი,
საქორთუოშ ირ კუნთხუში
ჸოროფა ჭუნც უჩურცხელი.
სამარგალო საქორთუოშ
გორგალი რე უდჷრაკჷ,
ტყურათ ვაუძჷკონუას
ვართ გერქჷ დო ვართ ტურაქჷ!
გურ ვაუჭყოლას უდუნდელო
დღანებაქჷ დო ტყურაქჷ,
მის გუგონებ, გეხარჷნი
ჯიმაქ - ჯიმა ნაღურაქჷ?!
სამარგალო ჩხე გური რე -
ჸოროფათჷ მოწანწილი,
საქორთუოშ სქვამ ნოხისჷ
მარდიანიშ მიშაშილი,
კურცხას გოთხოზ კიდალასჷ -
ვაძირუაფ ჸუდე ხილი,
ვართ მითინქჷ გუდღანასჷ,
მუშენ აფუნ ჸუჯეფ რხვილი.
საქორთუო სქვამ ოდა რე -
ღორონთიში ნაქილიქა,
იშ კარც ირო უხაკუანც
ეშმაკიში ზაკვილ ბიგა.
ათე ოდაშ ხუალასჷ,
მით გარენი, ჯგჷრო ვარე,
ჩქჷნ ტაბაკის მუკიადიარც,
მარა შური უხე გალე,
ეჩიენი, - ვაგარჩქილე,
ვეჩიენი - თეთ ვაგჷგალე,
უჯგ ცოცხალო დინგარე დო
უნგარუო გამკინგარე!
თენერ კოჩი ჟინ ლეხი რე, -
ართი აფუ „ხი“ დო „ორე“,
დუდ დიკაკენ, იშ წამალი
დიხაშ გორგალც ვაგაგორე.
ვართ ოხვამეს იხვამე დო
ვართ შელორსათ მიშიმორე,
დოღურუნი - საფლეს გორთჷნც,
ვანთხორი და თიში მორე!
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
სერი დღაშიშ შქართუნი რე -
მინშოთ ქექე, მინშოთ - მონკა,
ცოდათ გინოლამბირი დო
უჩა ბირცხათ აკნაკონკა.
ბრელც ქექასჷ გინაქუნსუ -
ხიოლიშა მეუდგ კოკა,
მარა ბრელცჷ კაკალცალო
მუნასქიბუ შვე სიმონკა.
მესიაკონც ვაგშაგორე
ნოტყელი დო კოჩიშ სერი.
გერ კჷრიბის გილეშურუნ,
კოც- სიზმარიშ გაკჷრ გვერი.
ბორჯის არძა ართი აფუ,
მიქურჩინუ იშ ლანქერი.
ვარყაცალო მეჭჷრხინჷნც -
დღას ვამნიდგე ონანგერი.
მითინ მენცარც ვაგაგინჷ,
სერირდ დიო დო ვარ - დღაში.
ბრელ იბკილოთ, მა ცოდაქჷ,
სიზმარ-ცხადი გეგნობჸარში,
დღაშ დუღაშე ეშებლინი,
სერიშ ჭანჷრც ქინიფხაში.
ჯგჷრო გუმახეჭერუდა,
კითხირ მოკო ჩქიმ აფხაში.
ჸევე თხასჷ გილეგორუნ -
მა ვორდეო ეთი ჭყიში?..
კჷნ ჭვენცჷ დო მერეხანცჷ,
ნოქურ ხოლო ვაბძირ თიში;
ქაცარ პუხუთ გილაპუნცუ,
ალმობიჯჷ ბიგა წყიში,
კოჩქ ჭკომუო დო ვარ - გერქჷ,
ართ მობძუნა ეში ჯიში.
ცა თოლიში ქვინჯ გოხოლჷ.
გურ ბჟა რე დო თუთა - შური
ნოტე, სოლე მიჭვარჭვალჷ
თეზმა მურიცხ ჩილამური?
დაო, სო რექ, სი ხვამელი,
ქარწყექ, დიხაქ დილამუნი,
სქან ტიანი ქუმოწისე,
ქოთქვი, მუ ძინ გილამუნი.
სი მუთუნი ვაგაფულუ -
მოხიშ მოხჷ, ხუთ ფერიშა,
ჭყორიცალო გობტენქ შურცუ
სქან ტიანიშ ჸუბერიშა!
თე დიხაშე გეშამირსხი -
ცოდათ გინოლუბერიშა,
ლაგვან მუნაჭაბალ მაფუ,
მოლა დიხაჭუბერიშა.
ვართ მა ვორექ გოღანერი -
გოხოლუქუ კოლხიშ სქუა,
დუდ მარქვალი სი რექჷ და
ვართ მა ვორექ ეკნასქუა.
ლაწკარეფჷ დინაფილჷ რე.
ნოტე, მუ რე თი მასუმა -
შურ დო გურიშ შქას სვანჯუნი,
ვართ სი მუგოსვანჯუანცჷ,
დო ვართ დუცუ უსვანჯუნი?
მუ დურუმცუ ინონდუმუ -
სერ დო დღაშით თოლ ვანჭუნი,
ვარა, თაშ მუქ ოშქურინუ,
ოჭკორიე ვამკანჭუნი?!
ვართ შურც ონდუ დო ვართ გურცუ, -
უკართე დო აკორთელი,
ვართ ცხადი რე, ვართ - სიზმარი, -
ოშქაშესჷ აკორტყელი;
ჩხანაშ ოროს მიშატყობუ -
ფულირი დო ფერერთელი,
ირ თოლიში თოლც მინი რე -
ბორჯის მიშამერეთელი ...
თიშა ქიმიგორედასჷნ,
თეთ მითებუდ კოჩიშ ვალი,
ვადამონკენდ ქიანასჷ -
ანართემათ ონათალი;
გურცუ ვამუბირცხუანდუ
ჩე ბირცხა დო უჩა ჯღალი,
თინა იჸიდ დუდმანჯღვერი
დო ლანჯღირიშ მალანჯღარი.
შოთაქ ხოლო თენა იკითხ:
თე ქიანა მუქ დარსხუა?..
ქჷმიშინუ ქოთ შურწკონდა,
ქოთ მუმა დო ქოთი სქუა,
უკულ დიჭყჷ ჸოროფაში
ღორონთიშა მელერსუა,
მარა ჭარაქ გეჲოსქირუ
ჭარუათჷ შჷრილ სუა!..
სით ბრელ იხანდ თეში გეშა,
სერ დო დღაშით, ბაბა კანტი,
გვალო დუდშა გემშახოხი,
ჭე მეგებულ სით დოლანტი,
ჩინებულ დო უჩინებუ
წკვერემიშე გეშახანტი,
დახე-დახე ქიმჲოგორე,
დახე-დახე თოლ ქოწკანტი ...
მარა ვართ სი მიგაგორუ
სინთეშა დო უკუმიშა;
ოჭკორიე კჷლერი რე -
უკულიში უკულიშა ...
ვართ ჟი ბჟათენც, გჷმე ხოლო
გენწყვილი რე - ყურყუმიშა,
მის უჩქ, მუ ხე ინინჭენი -
თე უქვინჯე ბუყუნიშა.
წჷმე ხოლო უკული რე,
წჷმე ხოლო გოშინა რე,
ამდღარიშა ნაბურდღინა
ირფელ შინიშ მოშინა რე,
უმოღეშა უმოღეში
მოხუჯურო მოძინა რე,
ტყურათ ლერჭყვაშ ყინტუა დო
გორჩქინელიშ გორჩქინა რე.
თაშ ვარედა, თქვა ქოთქვითჷ:
მუ ჯოხო დო მურენ - თინა,
თე ქიანას ინოჸურშუ
დო ვარ გალე უძჷ ბინა?
მა ვართ შურით მიმაშურუ,
მუ ფქიმინა? - ვამიღ რჩქინა,
ფარფალიაშ ოღალ კოჩქჷ
ნამ მენცარემც მიშვარჩქილა?!..
მიჩქჷ, ბორჯის ბორჯ მობუ დო
ცას ორთვალო - ცა მუნართუ,
თოლწკურილო გილაბგორჷ,
სო ირთანცჷნ სინთეშ მართუ,
მარა იშენ ვემმაგორუ,
თოლწკურილცჷ თოლქ მუმართჷ,
სო - ფულუ დო სო - შურენცჷ,
მუ დურუმცჷ ინომართჷ?!
ვართ ეშე რე, ვართჷ - გიმე,
ტყურელი რე წჷმე ჯინა,
იშენ სო რე თე ხვამელი, -
მუშენ ვანჭუ თოლ დო ნინა?
ღორონთ, ღურუშჲ აბარწაშე
ქუმაცალი გინოჯინა,
შურო თოლო დობლანტიდა ...
სახელც ვარა ქჷდიბჩინა!
ჸოროფაშა მის გაგინე,
მუ ზიმუნცჷ იშ ღონესჷ?!
ბრელ იწვალეს მენცარეფქჷ,
მარა ... იშენ მიღორესჷ.
ანდანერო უჩხირკესჷ,
ოშ სახელი მიგონესჷ,
ამდღარ დღაშა ვაუჩქუნა,
ტყურათ მუ ჭა ინკორესჷ!
ვეწვალათჷ, მენცარეფი,
ვეგნირთათჷ გაძიცალო.
სოლე მურცუ ჸოროფანი ...
ვაგეგინე ძათანძალო,
მუშ შარაშა მიაშქვითჷ -
ვეგჲაბინათ ყორყელც ძვალო,
ლაგვანიშ ქვინჯ მუს ალებე
ჸუმენული მაჭარცალო?!
ღორონთქ თიშენ უხუტოლუ
ართიანცჷ ძღაბ დო ბოში -
ჭარაშ მაჭარ მადგინჷდჷ,
ჭე შხვანერი უღუდ ხოში!
მა, ეგება, ფჩჷრთჷქჷდა,
(ქუმმოფორეთ ნოჸორც ნორში),
მარა, ინა ვაჩირთჷდჷ,
გოლუაფირო იშ ოროში.
ვართ ჩჷლათე: მუ მიჭარე
გურც გოფალირ ჸოროფაშა!
ვართ ოშქურუ გოლოფაშა
დო ვართ ხოლო ჭოროფაშა!
კოთაკონკის მულუანცჷ,
ქიმჲაღჷდა დუდქუ ჯაშა,
ღურუს ხოლო ვაწარინე
თე ღორონთიშ ჭყოლოფაშა!
მისჷთ დუდი ქუჸორცჷნი,
ვემკინჭანცჷ, მარებელცჷ -
ირ ჭურჭიში მაცქვაფურცუ,
დუდიშ უგუხარებელცჷ,
ფუთის ალნაფეფინასჷ,
ქარიატაშ მალებერცჷ,
ნინა - შქერიშ თოფურამცჷ -
გემუანო მანებელცჷ.
თეს თიშენი იბგანჩუქუ -
ნამარებუ ოსურ პუნცუ.
ხეშე მუთა გჷშაზადე,
ნინათ ჯა დო ქუას ნწყუნცუ,
ვართ ორტვინ ორგ, ვართ ნახვილი,
ირო ყებურც ელაჸუცუ,
ღორონთქ დოჭყუ მარებელ დო,
დუცულაფი ჩქიმი დუცუ!
მარა სკვამი ოსურიში
მინჯეს ხოლო ვაუღ სვანჯი:
ირო ახალ კაბა ოკო,
მინ - ციმუა, მინ - სარანჯი.
თოფურიში შურქ ქანთხუდა,
ბაღდადიშე ქუმურც ჭანჯი,
ხათე ფეშერ ვაჟგერთიდა,
ხომ დიჭვი დო დიდარანჯი ...
მუთუნ ვაუჯგ ნდარე ოსურც -
ვეჰარამათ ზისნახეფცჷ,
ლერჭვას ვაყინტაფუანცჷ
ანძვარებულ ყაზაყეფც.
მონჭვაცალო ქათირდუანც,
ქჷგიწაფანც ბაღანეფცჷ.
ვარა მიწით ოშ ორჩხეშო
მის უჭკადუ ართი ყამა?
ვართ მუშისჷ იღანჯებუ,
(ვამენირზა, ვართ გამდღანა)
ორჩხე ხოლო უმოღე რე -
ოშ ლეკურიშ ეშნარღამა.
ქომონც ხოლო მეთხუებუ
ოსურიში მეფერაფა,
ოჯახიში აწოჸუნა,
სქუალეფიშ ხენჯღვერაფა.
მუთა ოცქვაფალ გოხოლუ
გალე-გალე გესერაფა,
ჩილიშ ხასლას კუსაფი დო
შხვაშ ოსურიშ მეკერაფა.
ჭერჭე კაბაშ მათხოზინე
კოც მონჭვათჷ მიოჩქჷ ჩილი.
გალე მეურჩხიალუაფ
მინ ორქო დო, მინ - ვარჩხილი.
სოჲშა ძიქვა გიმგოლუნი,
ვებარდღალა, ქუმარჩქილი:
ტარ - სიმინცჷთ უსკინჩანცჷ,
მარა ... ქუმურც დამორჩილი!
ართშახ მათი გეგნოფჩირთი -
მოჭაჭილი კოჩიშ გეშა:
დიდ დიარას ართ ოსურქუ
გვალო ქუმკმონდღულუ ჩხეშა.
გალე ქოიჯინექია ...
ქიმმოწურუ ოლაგეშა,
შქა შეფაშე გაგშაბჟიფი -
ვემკმოჯინუ მერქიფეშა!
სერ გოხოლუდ თუთარჩელა,
ქიმშვოცითჷ ნაცალასჷ,
ჩქჷ ორგიაქ მეცალესჷნ ...
ღორონთქ ირკოც აცალასჷ!
იმ წანასჷ დოლო ვეიშჷ
დიხას - ჩქჷნი ნანწალასჷ.
გჷმაშინენ, ასე ხოლო
ხე დო ბირგულ ცანცალანცჷ.
ქორთხინთ, მანგას გამგონათჷნ:
ვართ მა ბჯოგუ ხათუნეფი,
ართო ქობსურებუდასჷ
თინეფიში პატჷნეფი!
მარა, ბაბა, სქვამი ცირა ...
გან-განც გილნაფანდურეფი,
ჯარგვალიშა ვამლაჲცადჷ,
ვამნორდგუდა სართულეფი!
ქო, სქვამეფცჷთ გჷშეგორუ
ნაჸონა დო ჯინჯი ნწარე.
ართის ქომონჯ უჸორცჷნი,
მაჟჲა, ემერ, შხვაშ ნორცხვა რე!
ჭყიშიშ თოლი ვალარსხუდა,
ქოუჯგ, შური ვაწინწარე,
ზისნახესჷ მეჭარ, მარა,
ეშმაკიში ლახვაცა რე!..
ძღაბი გინმოძირესჷნი,
ფუჩონილირდ დამორჩილი.
მანჯეფც მერყეთ განჯარდჷ
წუწელ ორქო დო ვარჩხილი.
მეჯინელო მუთა უჭირდ,
წარ ქაფუდუ ჭე ნოჭკილი.
სუმ მურთაგას მუნოხედ დო
იშენ მოჩქჷდ ტანმორჩილი.
მარაბელი ყაყაბითჷ
გილაჩაკანდ, ოჩიცალო,
შურო ქოჸიანქიადა ...
ა, დუჸია ოჩიჩალო.
დიანთილი კვარჩხ-მორძგვიშე
მორთინუანდ კონჭიცალო,
მუანთილი მიღვიზინანდ
მოტაბიკე ხოჯიცალო.
კითის ბეჭედ მუვონკალინ,
ქიმჲოკუსუ ბ
დააფიქსირეთ თქვენი აზრი